Od niedzieli Opatów jest jednym z nielicznych miast w których upamiętniono Żołnierzy Wyklętych. Uroczystość odsłonięcia pomnika poświeconego żołnierzom, którzy po zakończeniu II wojny światowej nie godzili się na jałtańskmi dyktat oddający Polskę pod władzę ZSRR. Zgodnie z tradycją uroczystość rozpoczęła się od mszy świętej odprawionej w opatowskiej kolegiacie. Po nabożeństwie uczestnicy ceremonii przemaszerowali na skwer u zbiegu ulic Kolegiackiej i Legionów, który od niedzieli nosi nazwę Skwer Żołnierzy Wyklętych.
Ksiądz kanonik Michał Spociński poświecił pomnik i tablice pamięci. Stwierdził, że będzie to miejsce święte i wszyscy powinni oddawać cześć i szacunek bohaterom walk o naszą umiłowaną Ojczyznę.
Ten Skwer Żołnierzy Niezłomnych od dzisiaj będzie miejscem świętym, miejscem szczególnej czci naszej pamięci o naszych bohaterach, o naszych siostrach i braciach którzy niezłomnie walczyli o naszą ojczyznę. Przechodząc obok tego miejsca pochylmy nasze głowy wobec naszych bohaterów, wspominajmy ich imiona z wdzięcznością i miłością z wielkim szacunkiem. Przechodźmy wobec tego miejsca ze czcią, nie spieszmy się, bo oni nas wszystkich przywołują do pamięci, do szacunku wobec naszej umiłowanej ojczyzny. Niech te tablice z imionami i nazwiskami naszych bohaterów będą otoczone czcią i szacunkiem wszystkich mieszkańców Opatowa.
Inicjator powstania Skweru Żołnierzy Wyklętych burmistrz Opatowa dziękował wszystkim osobom, które wsparły inicjatywę upamiętnienia osób, którzy walczyli z sowieckim okupantem. Przypomniał wydarzenia z czasów tuż po zakończeniu II wojny oraz sylwetki osób które zostały upamiętnione na Skwerze.
Udało się stworzyć miejsce z którego Opatów może być i będzie dumny. Miejsce które będzie zawsze upamiętniało tych, którzy oddali swoje życie za wolną niepodległą Ojczyznę. Drodzy państwo, jest to miejsce symboliczne. Tym miejscem Opatów dołącza niewielkiego grona gmin, miast w Polsce gdzie żołnierze wyklęci są upamiętnieni na taką skalę. Cieszy mnie to bardzo. Za moimi plecami i obok umieściliśmy sylwetki sześciorga ludzi, żołnierzy którzy oddali swoje życie za wolną Ojczyznę. Symboliczna szóstka spośród 80 tys. walczących z armią czerwoną po 1945 roku. Spośród tych 80 tys., 77 tys. żołnierzy uwierzyło komunistycznym władzom, uwierzyło ogłoszonej przez nich amnestii i ujawniło się dlatego, że uwierzyli i że przestali wierzyć w to że zachód zareaguje na zniewolenie Polski przez sowieckie imperium. Przestali wierzyć po roku 47 dlatego że zachód uznał sfałszowane wybory przeprowadzone przez komunistów. Po ujawnieniu, tych 77 tys. wspaniałych młodych ludzi przez kolejne lata było wyłapywane, mordowane, katowane w ubeckich katowniach lub zsyłane na wschód do Związku Radzieckiego. Tylko 2 tys. nie złożyło broni i walczyło. Ostatni niezłomny Józef Franczak „Lalek” poległ dopiero w 1963 roku w walce z wojskami Ludowego Wojska Polskiego. 18 lat po wojnie trwała walka żołnierza niezłomnego. Według badań pana profesora Jana Żaryna 20 tys. polskich patriotów poniosło śmierć w ramach represji sowieckich. Na przełomie lat 40 i 50 XX wieku ponad 250 tys. Polaków było więzionych za swoją patriotyczną postawę i za swój sprzeciw w stosunku do okupacji naszego kraju.
Tych sześcioro to ikony. Generał August Fildorf „Nil” powieszony przez sowietów, nawet nie rozstrzelany. Nie wiemy gdzie jest jego grób. Inka niespełna 18 letnia dziewczyna, która straciła życie za to że była sanitariuszką, pomagała żołnierzom Armii Krajowej, a potem w śledztwie nie chciała ich wydać. Rotmistrz Witold Pilecki najdzielniejszy z dzielnych. Jego postaci nie musimy nawet nikomu tu przybliżać. Nie wiemy gdzie jest jego grób. Łukasz Ciepliński, pułkownik, człowiek ogromnej odwagi, ogromnej zaradności i ogromnego zmysłu organizacyjnego. Nie wiemy gdzie jest jego grób. Bolesław Kontrym „Żmudzin” współczesny Kmicic, który razem z Hieronimem Dekutowskim „Zaporą” został pogrzebany przed murem cmentarza powązkowskiego, na łączce, a potem na ich grobach w swojej finezji komuniści utworzyli kompostownik a następnie wysypisko śmieci. Zostali odkryci i pogrzebani godnie dopiero w XXI wieku. To jest sześcioro których grobów albo nie ma albo dopiero niedawno zostali upamiętnieni. Jako burmistrz miasta i gminy Opatów, burmistrz miasta na terenie którego pojawił się skwer żołnierzy niezłomnych obiecuję, że to miejsce będzie miejscem czci tych wielkich patriotów do czasu kiedy ich szczątki nie zostaną odnalezione, wydobyte i godnie pochowane. Będziemy pielęgnować tą pamięć, będziemy dbać o to żeby pamięć o nich nie zaginęła.
Burmistrz Gajewski stwierdził, że jest przepełniony szczęściem bo gdzie dziś jest Skwer Żołnierzy Wyklętych miał stanąć zdemontowany pomnik braterstwa broni LWP i Armii Sowieckiej.
Dziś dokonało się symboliczne zwycięstwo tych którzy wydawałoby się przegrali, dziś na tym miejscu nie musimy się wstydzić, dziś na tym miejscu możemy być dumni z tego co tutaj się wydarzyło. Nie ma pomnika wdzięczności żołnierzom sowieckim, jest pomnik pamięci o tych którzy zostali z ich rąk straceni.
Poseł Krzysztof Lipiec poinformował uczestników, że jest synem żołnierza wyklętego oraz, że z Ziemi Opatowskiej wywodził się legendarny żołnierz walczący z systemem komunistycznym – ksiądz Stanisław Domański.
Staje przed wami jako syn żołnierza wyklętego, który u boku księdza Stanisława Domańskiego w Siennie wraz ze sporą grupą młodych ludzi licealistów dawali piękne świadectwo głębokiego patriotyzmu i o nich z pewnością Inka by powiedziała, że zachowali się jak trzeba.
Poseł jest pełen optymizmu że tu stanie epitafium księdza Stanisława Domańskiego. Podkreślił też znaczenie żołnierzy niezłomnych w odzyskaniu przez Polskę suwerenności.
To dzięki nim dzisiaj żyjemy w wolnym kraju i chociaż to zwycięstwo nie przyszło tak łatwo to z całą pewnością legenda żołnierzy niezłomnych przyczyniła się do tego, że duch w narodzie nie upadł, że ta polskość tryskała bez mała na każdym kroku chociaż była często tłumiona.
Z kolei poseł Marek Kwitek przekazał od wojewody świętokrzyskiego gratulacje dla burmistrza i wszystkich którzy przyczynili się do powstania pomnika żołnierzy wyklętych. Przytoczył też działania jakie podejmowali żołnierze niezłomni walcząc o wolną Ojczyznę.
Możemy oddać hołd tym którzy walczyli za niepodległość, tym którzy ponieśli ogromne ofiary abyśmy mogli żyć w wolnej Polsce.
Andrzej Kryj, poseł na Sejm RP podkreślił znaczenie pamięci o wydarzeniach w historii Polski oraz roli edukacji w kształtowaniu patriotyzmu na przykładzie młodzieży z II RP.
Spotykamy się w miejscu w którym będziemy mogli oddawać im hołd, jednocześnie będziemy mogli tu przyjść, poznać ich życie, po prostu o nich pamiętać. W tym momencie chciałbym zwarcic uwag e na jedno słowo – pamięć. Naród który nie pamięta o swojej przeszłości będzie miał problem z budowaniem swojej przyszłości. Jest to niezwykle ważne, w czasie kiedy wciąż są w Polsce ludzie dla których bohaterem jest prezydent Bolesław Bierut, ten sam Bierut który bardzo często odmawiał prawa łaski skazanym na śmierć żołnierzom niezłomnym. Dlatego ważne jest to abyśmy pamiętali, żebyśmy tę pamięć przekazywali młodym ludziom.
Starosta opatowski Tomasz Staniek nawiązał do symboliki odsłanianego pomnika. Wymieniał poszczególne jego elementy i omawiał co symbolizują.
To zaszczyt i honor dla nas, mieszkańców Ziemi Opatowskiej uczestniczyć dzisiaj w uroczystości otwarcia Skweru Żołnierzy Niezłomnych. Pomnik wykonano ze stali. Stali, która ma symbol charakteru twardego, niezłomnego, niezłamanego charakteru żołnierzy.
Drzew, które przez wiele lat były sprzymierzeńcem, dawały schronienie i osłonę naszym żołnierzom.
Ciepło ogniska, które pozwalało przetrwać zimy i ciężkie chwile. A tuż obok, toczące się normalne życie, zgiełk uliczny. I często będziemy przechodzić obok tego miejsca. Niech to miejsce wzbudza naszą pamięć o naszych przodkach, żołnierzach niezłomnych.
Michał Szeliga, prezes Stowarzyszenia Rajd Katyński dołączył się do gratulacji władzom samorządowym za upamiętnienie bohaterów narodowych.
Jestem z Dolnego Śląska ale cieszę się ze tutaj przybyłem na tę piękną Ziemię Opatowską. Dołączyliście do elitarnego grona miejscowości w Polsce które czczą żołnierzy wyklętych. W ramach Rajdów Katyńskich przemierzamy wspólnie z panem burmistrzem oraz jego małżonką miejsca związane z polskimi bohaterami i ciszymy się, że właśnie tutaj w Ziemi Opatowskiej powstało takie piękne upamiętnienie.
Swoje wystąpienie zakończył rymowanką.
Partyzancka armio wyklęta, Opatów o was pamięta.
Po przemówieniach parlamentarzyści, przedstawiciele samorządów, szkół, instytucji, stowarzyszeń złożyli przed pomnikiem Żołnierzy Wyklętych wiązanki kwiatów i zapalili znicze.
Patriotyczną uroczystość uświetnili: Kompania Reprezentacyjna OSP Gminy Opatów, liczne poczty sztandarowe, uczniowie klas mundurowych opatowskiej szkoły „Na górce” czyli Zespołu Szkół nr 1.
Ostatnim akcentem otwarcia Skweru był program artystyczny przygotowany przez Opatowski Ośrodek Kultury.
