Dnia 2 czerwca 2023 roku w Zespole Szkół im. Oddziału Partyzanckiego AK „Jędrusie” odbyły się „Połanieckie prelekcje historyczne”. Uroczystość była działaniem finałowym projektu Stowarzyszenia Wiedza Energia Działanie realizowanego dzięki Fundacji PZU.
Pomysł na wydarzenie tego rodzaju zrodził się w związku z 50-leciem Zespołu Szkół im. Oddziału Partyzanckiego AK „Jędrusie” oraz z 80. rocznicą pacyfikacji wsi Strużki.
Celem przedsięwzięcia było przybliżenie uczniom, nauczycielom oraz społeczności lokalnej historii regionu, której znajomość niewątpliwie wpływa na budowanie tożsamości narodowej i rozbudzanie uczuć patriotycznych. Ponadto w ten sposób uczczono pamięć Bohaterów, którzy oddali swoje życie w imię wolności naszej Ojczyzny. Patronat nad wydarzeniem objęli: Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach, Starosta Staszowski, Burmistrz Miasta i Gminy Połaniec oraz Burmistrz Miasta i Gminy Osiek.
W uroczystości wzięło udział wielu znamienitych Gości. „Połanieckie prelekcje historyczne” rozpoczęły się wystąpieniem Dyrektora Zespołu Szkół – Pana Stanisława Rogali, który przemawiając przed muralem, upamiętniającym oddział partyzancki „Jędrusie”, powitał serdecznie zgromadzonych oraz nawiązał do bohaterskich działań żołnierzy Armii Krajowej, a także do tragedii jaka dotknęła mieszkańców wsi Strużki 3 czerwca 1943 roku
Mural, który możemy podziwiać w szkole, przedstawia założyciela Oddziału Partyzanckiego „Jędrusie” Władysława Jana Jasińskiego – wybitną i zasłużoną postać, a także Zdzisława de Ville pseudonim „Zdzich”, nawiązuje do pacyfikacji Strużek oraz do specyfiki walki partyzanckiej, walki z ukrycia, ale jakże bohaterskiej i heroicznej. Został on namalowany przez artystę Ariela Kulę, również w ramach projektu.
Do symbolicznego odsłonięcia muralu zostali zaproszeni:
- Marek Strzała – radny Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego,
- Józef Żółciak – Starosta Powiatu Staszowskiego,
- Leszek Guzal – Wicestarosta Powiatu Staszowskiego,
- Jacek Benedykt Nowak – Burmistrz Miasta i Gminy Połaniec,
- Rafał Łysiak – Burmistrz Miasta i Gminy Osiek,
- Stanisław Rogala – Dyrektor Zespołu Szkół w Połańcu,
- Anna Nowakowska – Prezes Stowarzyszenia Wiedza Energia Działanie,
- Radosław Bobek – przewodniczący Rady Rodziców,
- Bartłomiej Taras – uczeń Zespołu Szkół w Połańcu.
Dalsza część „Połanieckich prelekcji historycznych” obejmowała wystąpienia zaproszonych prelegentów oraz część artystyczną w wykonaniu uczniów Zespołu Szkół w Połańcu i grupy teatralnej „Maska” działającej w Centrum Kultury i Sztuki w Połańcu.
Jako pierwszy historię i działalność „Jędrusiów” przedstawił Pan dr Michał Zawisza, przedstawiciel Delegatury IPN w Kielcach. Następnie ciekawostki i mało znane fakty o „Jędrusiach” oraz pokaz broni zaprezentował Pan Paweł Staszczak – historyk i regionalista, przedstawiciel Stowarzyszenia Avito Vivit Honore, zawodowo związany z Muzeum Zamkowym w Sandomierzu.
Losy młodzieży w czasie II wojny w aspekcie martyrologii wsi polskiej przedstawiła w niezwykle poruszającym wystąpieniu pod tytułem „Dziewczyna o włosach jak len” Pani Małgorzata Dalmata Konwicka – historyk, artystka, opiekun i założyciel grupy teatralnej „Maska”. Temat „Pacyfikacja wsi na Kielecczyźnie w latach 1939-1945” omówił Pan Paweł Żołądek – przedstawiciel Delegatury IPN w Kielcach – Referat Badań Historycznych.
Jednym z punktów projektu „Połanieckie prelekcje historyczne” był konkurs plastyczny Historia Jędrusiów pędzlem opowiedziana. Uczestnicy, w ramach konkursu, przygotowali prace plastyczne na temat historii i działalności Oddziału Partyzanckiego AK „Jędrusie” i pacyfikacji wsi Strużki. W kategorii szkół ponadpodstawowych nagrody otrzymali:
I miejsce –Magdalena Kaczmarczyk – uczennica klasy III AB Liceum
II miejsce – Viktoria Nowak – uczennica klasy I BC Liceum
III miejsce – Bartosz Kępa – uczeń klasy II C Technikum
W kategorii szkół podstawowych nagrodzono:
I miejsce – Wojciech Kozioł – uczeń Zespołu Placówek Oświatowych w Ruszczy
II miejsce – Karol Wołowski – uczeń Szkoły Podstawowej im. T. Kościuszki w Połańcu
III miejsce – Elisa De Luca – uczennica Szkoły Podstawowej im. T. Kościuszki w Połańcu
Kamila Rusek – uczennica Zespołu Placówek Oświatowych w Ruszczy
Na koniec Dyrektor Zespołu Szkół wręczył podziękowania osobom zaangażowanym w przygotowanie tej niecodziennej lekcji historii oraz wyraził nadzieję, iż „Połanieckie prelekcje historyczne” wpiszą się na stałe w kalendarz uroczystości Miasta i Gminy Połaniec.
Tekst: Anna Nowakowska-Gromny